Mở lối tiêu thụ sản phẩm từ miền đất cao nguyên
Vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Lâm Đồng vốn nổi tiếng với những sản phẩm nông nghiệp độc đáo, gắn với khí hậu, thổ nhưỡng riêng biệt như rau củ, hoa, cà phê, dược liệu… Tuy nhiên, để đưa những sản phẩm ấy từ rẫy nương ra thị trường vẫn còn muôn vàn gian khó. Từ năm 2021 đến nay, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh, Lâm Đồng đã từng bước tháo gỡ các nút thắt trong tiêu thụ sản phẩm.
Một trong những điểm nhấn là Kế hoạch số 7172/KH-UBND ngày 8/10/2021 về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa giai đoạn 2021–2025. Từ kế hoạch này, hàng trăm hoạt động hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt là nông sản vùng cao đã được triển khai, đưa doanh nghiệp tham gia hơn 100 chương trình xúc tiến thương mại, kết nối giao thương, hội chợ vùng miền và cả xuất khẩu.
Dứa mật Đam Rông là một trong những sản phẩm tiêu biểu của vùng đồng bào dân tộc Lâm Đồng
Mới đây, UBND huyện Đam Rông (Lâm Đồng) - huyện miền núi nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Lâm Đồng phối hợp với Tạp chí Doanh nghiệp Việt Nam tổ chức hội thảo, đào tạo “Sản phẩm được xác lập nhãn hiệu chứng nhận: Định vị thương hiệu - Mở rộng thị trường”, nhằm quảng bá và nâng cao giá trị 3 sản phẩm đặc trưng vừa được xác lập nhãn hiệu chứng nhận gồm sầu riêng Đam Rông, Bánh tráng Làng Tày, dứa mật Đam Rông.
Phó Chủ tịch UBND huyện Đam Rông Liêng Hót Ha Hai cho biết, ba sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của huyện đã được xác lập nhãn hiệu chứng nhận, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc nâng tầm thương hiệu nông sản địa phương. Theo ông Liêng Hót Ha Hai, đây không chỉ là sự ghi nhận về chất lượng và uy tín, mà còn là nền tảng để sản phẩm Đam Rông tiến xa hơn trên thị trường trong nước và quốc tế.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo huyện Đam Rông, sở hữu nhãn hiệu chứng nhận mới chỉ là bước khởi đầu. Điều quan trọng là làm thế nào để thương hiệu thực sự sống trong lòng người tiêu dùng. Vì vậy, cần có chiến lược bài bản trong định vị thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, từ các kênh truyền thống đến thương mại điện tử, từ thị trường nội địa đến xuất khẩu.
“Trong thời gian tới, UBND huyện Đam Rông cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi về chính sách, hạ tầng, kết nối thị trường... để đưa nông sản Đam Rông vươn xa hơn nữa, mang lại giá trị thiết thực cho người dân và khẳng định vị thế thương hiệu địa phương”, ông Liêng Hót Ha Hai khẳng định.
Bên cạnh đó, xác định chợ không chỉ là nơi giao thương, mà còn là “hồn cốt” kinh tế nông thôn, Lâm Đồng đã triển khai nhiều giải pháp xây dựng và phát triển chợ. Tính đến tháng 9/2024, toàn tỉnh Lâm Đồng có 82 chợ, trong đó 27 chợ thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đáng chú ý, tỉnh đã đầu tư nâng cấp nhiều chợ như chợ xã Tân Thanh (huyện Lâm Hà) với tổng vốn 5 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Các hạng mục như quầy hàng, nhà vệ sinh, mương thoát nước, hệ thống phòng cháy chữa cháy… được cải tạo đồng bộ.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều chợ chưa đạt chuẩn, hiệu quả kinh tế chưa cao, nhất là tại các xã vùng sâu, vùng xa do giao thương hạn chế và ít có sự tham gia của nhà đầu tư.
Song song với đầu tư hạ tầng, Lâm Đồng chú trọng phát triển hệ thống điểm bán hàng Việt Nam. Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã xây dựng 5 điểm bán mang tên “Tự hào hàng Việt Nam” và 2 điểm giới thiệu sản phẩm OCOP tại thành phố Đà Lạt, huyện Đơn Dương và các huyện vùng sâu như Đam Rông, Lạc Dương, Đạ Huoai… Các điểm bán này trở thành “cầu nối” giữa người sản xuất vùng cao với người tiêu dùng khắp nơi.
Tại đây, nhiều sản phẩm đặc trưng như trà, mật ong, dược liệu, rau củ hữu cơ… đã tìm được chỗ đứng, không chỉ phục vụ du khách mà còn hướng tới xuất khẩu.
Nhiều sản phẩm đặc trưng như trà, mật ong, dược liệu, rau củ hữu cơ… đã tìm được chỗ đứng (Ảnh: Mai Chi)
Thương mại điện tử: “Đường cao tốc” cho sản phẩm vùng cao
Trong thời đại số, Lâm Đồng không đứng ngoài cuộc. Đã có 78/118 doanh nghiệp, hợp tác xã vùng miền núi tham gia sàn thương mại điện tử https://dalatproducts.com và các nền tảng lớn như Alibaba, Amazon, Sendo, Voso, Postmart...
Tỉnh cũng tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ năng bán hàng, ứng dụng AI, xây dựng website, phần mềm hỗ trợ thương mại điện tử, quảng bá sản phẩm qua fanpage, sàn thương mại điện tử... Nhờ vậy, hàng chục doanh nghiệp vùng cao như được “nâng cánh”, vươn ra thị trường cả trong và ngoài nước.
Lâm Đồng không dừng lại ở xúc tiến thương mại, mà còn triển khai đề án kết nối nông nghiệp - công nghiệp chế biến và phát triển thị trường xuất khẩu theo chuỗi giá trị toàn cầu. Nhờ đó, các vùng sản xuất tập trung đã được hình thành, sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ, có thương hiệu và đầu ra ổn định hơn.
Đẩy mạnh quảng bá sản phẩm thông qua các sự kiện xúc tiến thương mại (Ảnh: Công ty 2G)
Chương trình khuyến công cũng hỗ trợ mạnh mẽ với 142 đề án, tổng kinh phí hơn 31 tỷ đồng, trong đó tập trung vào đầu tư máy móc, nhà xưởng, đổi mới công nghệ cho các cơ sở công nghiệp nông thôn. Những sản phẩm công nghiệp tiêu biểu đã vươn xa khỏi vùng cao nguyên, được công nhận ở cấp tỉnh, khu vực và quốc gia.
Tuy đã đạt nhiều kết quả tích cực, nhưng theo báo cáo của Sở Công Thương, một số chợ vùng cao vẫn thiếu hạ tầng đồng bộ, thu không đủ chi, chưa đủ sức hấp dẫn để xã hội hóa đầu tư. Nhiều sản phẩm vẫn sản xuất nhỏ lẻ, quy mô manh mún, khó kiểm soát chất lượng và xây dựng thương hiệu bài bản.
Việc liên kết sản xuất, tiêu thụ giữa nông dân và doanh nghiệp chưa chặt chẽ, thị trường tiêu thụ thiếu ổn định, giá cả bấp bênh, ảnh hưởng đến tái đầu tư và đời sống người dân.
Giai đoạn 2026-2030, tỉnh Lâm Đồng đề xuất Bộ Công Thương phân bổ ngân sách xây dựng mới 2 chợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số với tổng vốn gần 9 tỷ đồng, tiếp tục triển khai các mô hình hỗ trợ phát triển mặt hàng tiềm năng.
Thời gian tới, tỉnh Lâm Đồng sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số, đa dạng hóa kênh tiêu thụ, xúc tiến các mô hình liên kết sản xuất. tiêu thụ, nhân rộng điểm bán hàng Việt, quảng bá sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền trên nền tảng số, sàn thương mại điện tử và chuỗi cung ứng toàn cầu.
