Tương truyền, tục “tịch điền” – nghi thức xuống đồng cày ruộng để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, được khởi xướng từ thời vua Lê Đại Hành ở thế kỷ X. Tương truyền, sau khi đánh thắng giặc ngoại xâm trở về, vị vua này đã đích thân bước xuống ruộng cày những luống đầu tiên nhằm khuyến khích nhân dân chăm lo nông nghiệp.
Tục lệ này tiếp tục được duy trì qua nhiều triều đại, thể hiện tư tưởng đề cao sản xuất, đồng thời củng cố mối gắn kết bền chặt giữa người lãnh đạo và dân chúng. Việc cày ruộng đầu năm cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của hạt gạo và trách nhiệm giữ gìn an ninh lương thực.
Với mục tiêu quảng bá hình ảnh Hà Nam, lễ hội còn đóng vai trò là nhịp cầu kết nối du lịch văn hóa – tâm linh. Du khách có dịp tìm hiểu thêm về nét đặc sắc của vùng đất này, từ những danh lam thắng cảnh, công trình tôn giáo đến ẩm thực, làng nghề truyền thống. Qua đó, Hà Nam ngày càng khẳng định vị thế là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước mỗi dịp đầu xuân.
 |
| Mở đầu nghi lễ là màn biểu diễn trống của đội trống nữ thôn Đọi Tam. |
 |
| Trên nền tiếng trống hội là màn múa rồng, múa lân khai hội. |
 |
| Nghệ nhân Phạm Trí Khang đọc văn trình trước đàn tế Thần nông và Linh vị vua Lê Đại Hành. |
 |
| Sau nghi lễ dâng hương lên đàn tế thần nông, linh vị vua Lê và các vị phúc thần, bô lão Nguyễn Ngọc An (75 tuổi, ở thôn Linh Trung, xã Tiên Sơn) thực hiện nghi lễ nhập linh khí quân vương, bước xuống đi những sá cày đầu tiên mở hội Tịch điền. |
 |
| Đây là năm thứ 6 bô lão Nguyễn Ngọc An tái hiện cảnh vua Lê Đại Hành xuống đồng cày ruộng, đi 3 sá cày trên cánh đồng để mở đầu cho một năm sản xuất mới. |
 |
| Theo sau đường cày là những chàng trai, thôn nữ gieo hạt giống gồm đỗ xanh, lạc và thóc. |
 |
| Các bô lão và lãnh đạo địa phương tham gia cày ruộng |
 |
| Nghi thức lãnh đạo xuống đồng cày ruộng đầu năm biểu đạt mong muốn cho một năm an khang, mùa màng bội thu, đồng thời nêu cao vai trò không thể thay thế của nông nghiệp đối với cuộc sống và văn hóa Việt Nam. |
 |
| Những chú trâu là thành phần không thể thiếu trong hội Tịch Điền Đọi Sơn. Năm nay, ban tổ chức đã chọn ra 20 chú trâu tốt, trâu khỏe nhất để tham gia lễ hội. |
 |
| Rất đông các đại biểu, người dân địa phương và du khách thập phương không quản ngại đường xa, thời tiết lạnh giá đổ về dự lễ hội. |
 |
| Ngoài quảng bá du lịch, đây cũng là cơ hội để tôn vinh truyền thống dân tộc, giáo dục các giá trị văn hóa cho người dân, nhất là thế hệ trẻ. |
