Vật tư nông nghiệp (VTNN) có vai trò rất quan trọng nhằm bảo đảm phát triển nông nghiệp hiệu quả và bền vững. Để kiểm soát “đầu vào” trước mùa vụ, hàng năm Sở Nông nghiệp-Phát triển nông thôn (NN-PTNT) đã phối hợp với các đơn vị chức năng tăng cường quản lý, kiểm tra, kiểm soát thị trường các loại VTNN, như: Giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y… trên địa bàn.
Theo thống kê của Sở NN-PTNT, hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 600 cơ sở kinh doanh (CSKD), buôn bán VTNN. Các mặt hàng VTNN đa dạng, dồi dào là điều kiện thuận lợi cho nông dân lựa chọn để đầu tư phát triển sản xuất.
Tuy nhiên, vì số lượng CSKD nhiều, một số CSKD VTNN tại các địa phương khu vực nông thôn còn theo thời vụ khiến công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn.
Giám đốc Sở NN-PTNT Trần Quốc Tuấn cho biết, hiện nay, bên cạnh các CSKD có địa chỉ, thực hiện tốt các quy định của nhà nước trong kinh doanh, buôn bán VTNT thì vẫn còn không ít trường hợp không tuân thủ các quy trình, thủ tục đăng ký kinh doanh, không nắm bắt được các loại hàng hóa trong danh mục của Bộ NN-PTNT, bán hàng giả, hàng kém chất lượng… Các đối tượng thực hiện với thủ đoạn tinh vi, ảnh hưởng chất lượng nông sản, gây thiệt hại cho người sản xuất, ô nhiễm môi trường…
Nhiều vụ việc vi phạm đã được đoàn kiểm tra của sở phát hiện và xử phạt nghiêm minh. Cụ thể, như: Thanh tra sở đã xử phạt CSKD phân bón của ông Đ.N.T., ở xã Quảng Tùng (Quảng Trạch), số tiền 11,5 triệu đồng vì buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng đối với lô phân bón Thiên Nông NPK 6-8-4+S, sản xuất ngày 4/4/2023 của Công ty CP Thiên Nông Thanh Hóa, với số lượng 1 tấn; phạt CSKD của bà Q.T.X.H., ở thị trấn Hoàn Lão (Bố Trạch) với số tiền là 4,5 triệu đồng vì vi phạm hành chính trong lĩnh vực cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật; phạt CSKD phân bón của ông T.V.Ch., ở xã Vạn Ninh (Quảng Ninh), số tiền gần 9 triệu đồng vì kinh doanh gần 1,5 tấn phân bón có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố của nhà sản xuất đối với lô phân bón NPK Lào Cai 5-10-3+8S, sản xuất ngày 8/12/2023 của Công ty TNHH MTV Supe Lân Apromaco Lào Cai...
Nhằm kịp thời tuyên truyền, nhắc nhở, chấn chỉnh các sai phạm, xử lý triệt để các vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh, buôn bán VTNN, hạn chế tối đa những thiệt hại cho nông dân do sử dụng VTNN kém chất lượng, thời gian qua, Sở NN-PTNT và các đơn vị thuộc sở thường xuyên tổ chức tuyên truyền các quy định pháp luật về lĩnh vực VTNN nhằm nâng cao nhận thức của người dân, góp phần hạn chế tình trạng vi phạm, đồng thời triển khai nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm thuộc lĩnh vực quản lý của ngành.
Theo báo cáo kết quả kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về lĩnh vực VTNN đầu vụ đông-xuân 2023-2024 tại các cơ sở sản xuất, CSKD trên địa bàn tỉnh từ ngày 30/11/2023-10/1/2024, đoàn kiểm tra của sở đã kiểm tra 68 CSKD VTNN. Kết quả, hầu hết các cơ sở này đều có đủ các loại giấy tờ liên quan đến việc kinh doanh VTTN, có địa điểm bán hàng, kho chứa, biển hiệu, giá niêm yết… Tuy nhiên, đoàn kiểm tra cũng đã phát hiện 7 vụ vi phạm, hiện đã có quyết định xử phạt 6 cơ sở, 1 vụ đang chuyển cho Công an tỉnh điều tra, xử lý.
Sở NN-PTNT cũng khuyến cáo sau khi sử dụng VTNN, người dân cần giữ lại bao bì, ghi chép nhật ký sử dụng để làm căn cứ cho cơ quan điều tra khi có dấu hiệu vật tư giả, kém chất lượng. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, bà con có thể báo cho cơ quan chức năng để điều tra, xử lý.
Đặc biệt, trong việc lấy mẫu và phân tích kiểm tra chất lượng, đoàn thanh tra cũng đã lấy 6 mẫu thức ăn chăn nuôi và 6 mẫu phân bón để kiểm tra một số chỉ tiêu chính nhằm kiểm tra chất lượng sản phẩm. Kết quả, đã phát hiện 4/6 mẫu phân bón không đạt chất lượng với tiêu chuẩn công bố của nhà sản xuất.
Theo ông Trần Quốc Tuấn, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực VTNN, thời gian tới, Sở NN-PTNT sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra chuyên ngành đối với các CSKD VTNN nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như các nhà sản xuất chân chính; kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật không rõ nguồn gốc, không bảo đảm chất lượng; tăng cường công tác thông tin, phối hợp với các lực lượng Công an, Quản lý thị trường trong quá trình kiểm tra, kiểm soát. Đối với người dân, cần mua VTNN có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng tại các CSKD cố định, có biển hiệu, địa chỉ rõ ràng, hợp pháp, được cấp chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Hạn chế mua bán các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật, thú y lẻ tại các chợ truyền thống, các đối tượng đến tận nhà mời chào…